نقش حیاتی زینک (روی) در رشد قد در کودکان

رشد و تکامل در سالهای اولیه زندگی کودک بسیار مهم است. تقریباً 155 میلیون کودک زیر پنج سال کوتاه‌قد هستند که اکثریت قریب به اتفاق آن‌ها در آفریقا و آسیا زندگی می‌کنند.نقش حیاتی زینک در رشد قدی در کودکان امروزه بر کسی پوشیده نیست.

یکی از دلایل مهم این قد کوتاه در دوران کودکی تغذیه نامناسب و عدم دریافت فرآورده های غذایی کافی است. یکی از مواد بسیار مهم در رشد و تمایز سلولی و متابولیسم زینک است که کمبود آن در دوران کودکی رشد را محدود می کند و مقاومت کودک در برابر عفونت ها را کاهش می دهد. کاهش مقاومت بدن در برابر عفونت می‌تواند منجر به افزایش مرگ و میر کودکان شود.

اگرچه کمبود شدید زینک در انسان نادر است، کمبود خفیف تا متوسط ممکن است در سراسر جهان شایع باشد.

در میان مواد مغذی مختلف، زینک به دلیل تأثیر قابل توجهی که بر رشد قد دارد متمایز است. در این نوشته به بررسی نقش زینک در رشد کودکان خواهیم پرداخت.

زینک چیست؟

زینک یک ماده معدنی ضروری برای بسیاری از عملکردهای بدن از جمله سیستم ایمنی، ساخت DNA و تقسیم سلولی است. این فرآیندها برای رشد و تکامل کودکان اساسی هستند.

ارتباط رشد و زینک

چندین مطالعه ارتباط بین زینک و رشد را در کودکان شناسایی کرده اند. به عنوان مثال، مطالعه ای که در مجله آمریکایی تغذیه بالینی منتشر شد نشان داد که مصرف مکمل زینک در کودکانی که کمبود زینک دارند منجر به افزایش سرعت رشد می شود. مطالعه دیگری در “ژورنال غدد درون ریز و متابولیسم کودکان” بر نقش زینک در رشد قد، به ویژه در دوران بلوغ تاکید کرد.

طبق مطالعات مختلف مکمل زینک می‌تواند به بهبود رشد در کودکان زیر 5 سال کمک کند.

علیرغم برخی نتایج متناقض (احتمالاً به دلیل چالش‌های اندازه‌گیری میزان زینک بدن)، مطالعات در کشورهای مختلف ارتباط مثبتی بین مصرف مکمل‌ زینک و رشد قدی در کودکان را نشان داده‌اند.

در کشورهایی که کمبود زینک وجود دارد و تعداد بسیار زیادی کودکان کوتاه قد دارند، مکمل زینک تاثیر کوچک ولی مثبت و قابل توجهی بر رشد دارد و بهتر است کودکان به ویژه در 2 سال اول زندگی از این مکمل با دوز توصیه شده توسط پزشک استفاده کنند.

چرا زینک برای رشد قد اهمیت دارد؟

1.رشد و تقسیم سلولی

زینک یک بازیگر کلیدی در رشد و تقسیم سلولی است، فرآیندهایی که برای رشد قد بسیار مهم هستند.

2.تنظیم هورمونی

زینک بر سطوح هورمونی از جمله هورمون رشد که برای رشد طبیعی کودکان ضروری است، تأثیر می گذارد.

3.رشد و توسعه استخوان

زینک برای رشد و معدنی شدن استخوان حیاتی است و به طور مستقیم بر قد تأثیر می‌گذارد.

کمبود زینک و توقف رشد

کودکان مبتلا به کمبود زینک اغلب دچار وقفه در رشد می شوند. طبق گزارش “سازمان جهانی بهداشت”، کمبود زینک یکی از عوامل خطر اصلی برای بروز بیماری ها و عوارض سلامتی در کودکان است و تاخیر رشد یکی از نگرانی‌های اصلی است. تشخیص کمبود خفیف تا متوسط زینک در بدن دشوار است زیرا علائم و نشانه هایی مانند افزایش حساسیت به عفونت ها و تاخیر رشد با سایر کمبودهای مواد مغذی و بیماری های دوران کودکی مشترک است.