لایه برداری و پیلینگ (peeling) پوست و بررسی همه جانبه
تاریخچه لایه برداری و پیلینگ پوست
ما در اینجا یعنی ویتالایف، برای بررسی روتین پوستی شما ارزش قائل هستیم و موضوع لایه برداری و پیلینگ را با رویکرد کاملا علمی برای شما بازگو می کنیم.
انجام روتین روزانه می تواند شامل درست کردن فنجان قهوه صبحگاهی، گوش دادن به موزیک مورد علاقعه، پیاده روی، انجام کارهای مراقبت از پوست مانند لایه برداری و خیلی چیزهای دیگر باشد.
جالب است که چگونه یک گام ساده در روتین پوستی همچون لایه برداری به تمدن های باستانی باز می گردد. مصریان باستان اولین کسانی بودند که لایه برداری را تمرین کردند. آنها از روش های مختلفی مانند تکنیک مسواک زدن بدن خشک، سنگ های پامیس و یا شیر ترش به جهت تجدید بافت های مرده پوست استفاده می کردند.این در حالی است که بومیان امریکایی با استفاده از چوب ذرت خشک شده لایه برداری می کردند. یونانیان باستان و رومی ها با استفاده از یک تیغه منحنی به نام"بدن تراش" که وسیله ای شبیه به برس های امروزی می باشد لایه برداری می کردند.
تعریف لایه برداری یا پیلینگ (peeling)
لایه برداری به فرایند حذف سلول های مرده از سطح پوست با استفاده از یک ماده شیمیایی، گرانوله یا ابزارهای لایه برداری گفته می شود.
انواع روش های لایه برداری یا پیلینگ(peeling) پوست
A.پیلینگ شیمیایی
لایه برداری شیمیایی فرایندی است که پوست مرده و ناخالصی های موجود در بیرونی ترین لایه پوست را از بین می برد که منجر به داشتن یک پوست صاف و یکدست می شود. لایه بردارهای شیمیایی به عمق پوست شما می روند تا تمام عناصری را که می توانند باعث کدورت پوست شما باشند، کم کنند. پیلینگ های شیمیایی نسخه ملایم تر لایه بردارهای فیزیکی هستند. مواد شیمیایی اصلی مورد استفاده برای لایه بردارهای شیمیایی آلفا هیدروکسی اسید (AHA)، بتا هیدروکسی اسید (BHA) و اسیدهای پلی هیدروکسی (PHA) هستند.تفاوت بین این 3 اسید عمدتا در سطح نفوذ آن ها و سطح تحمل پوست است.
در ادامه بر اساس نوع پوست، انواع لایه بردارهای شیمیایی برای استفاده های درمانی و یا در منزل توضیح داده می شود.
دسته اول: لایه بردارهای شیمیایی ملایم
یک لایه برداری شیمیایی سبک (عموما هنگام زمان ناهار) بهبود نسبی را در دراز مدت فراهم می کند. در این روش بیرونی ترین لایه پوست برداشته می شود. این نوع لایه برداری می تواند بهترین انتخاب ممکن برای کاهش چین و چروک،درمان آکنه، عدم یکنواختی رنگ پوست، برطرف نمودن خشکی پوست ناشی از نور خورشید و یا کمک به درخشش پوست باشد.لایه برداری شیمیایی ملایم ممکن است فرآیندی زمان بر باشد. AHA، BHA و PHA از دسته لایه بردارهای شیمیایی ملایم هستند.
آلفا هیدروکسی اسید (AHA)
اسیدهای آلفا هیدروکسی از ملایم ترین لایه بردارهای شیمیایی هستند که برای تمام انواع پوست از جمله پوست خشک و حساس مناسب می باشند.AHA ها شامل لاکتیک اسید، سیتریک اسید، ماندلیک اسید، تارتاریک اسید و اسید گلایکولیک می باشند.
اسید گلایکولیک به عنوان یک لایه بردار عالی از مولکول های کوچکی تشکیل شده است که عمیقا به لایه های زیرین پوست نفوذ می کند بدون اینکه باعث تحریک شود. این لایه برداری تولید کلاژن و الاستین را تحریک کرده در نتیجه چهره شاداب تر و جوان تر با نقص های کمتر را سبب می شود.
اسید گلایکولیک رایج ترین محلول مورد استفاده برای لایه برداری ملایم است، اما کارشناسان پوست از آن در غلظت های بالاتر برای لایه برداری های عمیق تر استفاده می کنند.
بتا هیدروکسی اسید (BHA)
اسیدهای بتا هیدروکسی محلول در روغن هستند و عمق نفوذ بیشتری از AHA ها دارند زیرا به روغن های طبیعی پوست متصل می شوند. به همین دلیل برای پوست های چرب و مستعد آکنه مناسب هستند.
اسید سالیسیلیک شایع ترین BHA است و با خواص آنتی باکتریال قوی به کاهش آکنه و منافذ باز کمک می کند. همچنین این اسید تولید کلاژن را تحریک می کند، بافت پوست را بهبود می بخشد، زخم های ناشی از آکنه خفیف را کاهش می دهد و در نهایت پوستی نرم تر و شفاف تر به شما هدیه می بخشد.
اسیدهای پلی هیدروکسی (PHA)
PHA عملکردی مشابه ولی خفیف تر از AHA با اندازه مولکولی بزرگتر از AHA و BHA دارد، بنابراین نمی تواند به پوست شما نفوذ کند. بنابراین یک انتخاب عالی برای شروع لایه برداری شیمیایی در انواع پوست حساس می باشد. همچنین این نوع اسید انتخاب مناسبی برای افراد مبتلا به روزاسه، قرمزی و اگزما هستند.
دسته دوم: لایه بردارهای شیمیایی متوسط
لایه برداری شیمیایی متوسط به پوست شما ظاهری صاف و شفاف می دهد.در این روش بیرونی ترین لایه و قسمت بالایی لایه میانی پوست برداشته می شود. این روش بهترین انتخاب ممکن در افراد با پوست ناهموار، دارای لکه های پوستی ناشی از افزایش سن، زخم های به وجود آمده در اثر آکنه و یا افراد با پوست دارای چین و چروک ریز تا متوسط است.لایه برداری شیمیایی متوسط معمولا از غلظت های مختلف اسید تری کلراستیک (TCA) تشکیل شده است. این دسته همچنین ممکن است حاوی اسید گلایکولیک یا ترکیبی از محلول های شیمیایی باشند.
تری کلراستیک اسید (TCA)
TCA برای لایه برداری متوسط و عمیق، بسته به غلظت اسید استفاده می شود. پوست با TCA کمک به ادرس زخم اکنه متوسط، چین و چروک عمیق، و رنگدانه. انها برای رنگ پوست تیره تر مناسب هستند. انها همچنین برای درمان نقطه زخم اکنه استفاده می شود.
دسته سوم: لایه برداری شیمیایی عمیق
این نوع لایه برداری چشمگیرترین نتایج را ایجاد می کند. در این روش ماده شیمیایی به قسمت های زیرین لایه میانی پوست نفوذ می کند. زمان بهبودی با لایه برداری عمیق طولانی تر است. لایه برداری شیمیایی عمیق در برطرف سازی خطوط و چین و چروک های متوسط، آفتاب سوختگی های وسیع، زخم های عمیق ناشی از آکنه و یا پوست لک دار نقش به سزایی دارد.
لایه برداری شیمیایی عمیق معمولا از اسید کربولیک (فنول) برای نفوذ به تمام لایه های پوست استفاده می کند.
از آنجایی که درک مواد شیمیایی ممکن است کمی مشکل باشد، پزشکان و متخصصان تیم ویتالایف چند پیشنهاد برای تفکیک انواع لایه بردارهای شیمیایی بر اساس نوع پوست شما ارائه می کنند.
دسته بندی لایه بردارهای شیمیایی پیشنهادی ویتالایف بر اساس نوع پوست
1. پوست های مختلط تا چرب(Combination to Oily Skin)
اگر پوست شما در این دسته قرار می گیرد، هفته ای 2 تا 3 بار از AHA یا BHA استفاده کنید و هفته ای یک بار از اسکراب صورت استفاده کنید.
2.پوست ترکیبی تا خشک(Combination to Dry Skin)
اگر پوست خشکی دارید، می توانید هفته ای دو بار به جای شوینده روزانه خود از هر پاک کننده شامل گلایکولیک اسید استفاده کنید و هفته ای یکبار از اسکراب صورت استفاده کنید. استفاده از تونر به صورت روزانه و اسکراب صورت به میزان یک بار در هفته نیز توصیه می شود.
3.پوست چرب مستعد آکنه(Oily/Acne-Prone Skin)
چنین پوستی به محصولاتی که حاوی اسید سالیسیلیک هستند بهترین واکنش را نشان می دهد. برخلاف AHA ها، اسید سالیسیلیک محلول در روغن است که میتواند یک پلاگین کراتینه را ببندد و از طریق سبوم به پوشش منافذ نفوذ کند و قبل از ایجاد آکنه، مقداری از روغن و باکتریها را آزاد کند. همچنین دارای خواص ضد التهابی است زیرا از ترکیبی مشابه آسپرین مشتق شده است.
4.پوست خشک و حساس(Dry/Sensitive Skin)
اسید لاکتیک بهترین و ملایم ترین گزینه برای انواع پوست های حساس و خشک است.
تذکر: همیشه برچسب را با دقت بخوانید، اگر محصولی حاوی بیش از سه ماده اسیدی باشد، ممکن است تحریک کننده باشد.
B.پیلینگ مکانیکی یا فیزیکی
لایه برداری فیزیکی شامل استفاده از ابزارهای مختلف از جمله اسفنج ها، برس ها، اسکراب های زبر یا مواد ساینده برای از بین بردن فیزیکی بیرونی ترین لایه پوست می شود. این نوع لایه برداری سلول های مرده را از طریق ساییدگی با استفاده از ذرات سخت (اعم از مواد معدنی یا پوسته های مغزی) که معمولاً بر پایه کرم، ژل و روغن هستند، از بین می برد تا نتیجه آن داشتن پوستی درخشان تر شود.
C.استفاده از لیزرها
در این روش از دستگاه استفاده می شود که نور پالسی کنترل شده را به ناحیه مورد نظر هدایت می کند. انرژی نور لایه های پوست را گرم می کند و باعث افزایش تولید کلاژن می شود. این روش پوست را سفت می کند، رنگ بدن را بهبود می بخشد و بی نظمی هایی مانند چین و چروک، اسکار آکنه و لکه ها را کاهش می دهد.
تمام تکنیک های لیزر به دو دسته اصلی دسته بندی می شوند:
دسته اول: لیزرهای غیر سایشی
که پوست را برای تحریک تولید کلاژن بدون لایه برداری لایه فوقانی پوست گرم می کنند. گردش سلولی را تقویت می کنند و به طور کلی جوان سازی را به ارمغان می آورند.
دسته دوم: لیزرهای سایشی
که لایه بیرونی پوست (اپیدرم) را لایه برداری می کنند و لایه زیرین (درم) را گرم می کند. این عمل باعث تحریک تولید کلاژن می شود. این روش تهاجمی تر از درمان های غیر سایشی می باشد و نتایج چشمگیرتری ایجاد می کند بنابراین به زمان استراحت بیشتری جهت ریکاوری پوست نیاز دارد.
فواید لایه برداری برای پوست
1.برطرف سازی خطوط ریز زیر چشم یا اطراف دهان و چین و چروک های ناشی از آسیب خورشید، پیری و عوامل وراثتی
2.بهبود انواع خاصی از آکنه
3.بهبود زخم های سطحی
4.کاهش لکه های ناشی از خورشید، کهولت سن، آسیب های کبدی، انواع کک و مک و عدم یکنواختی رنگ پوست صورت و گردن
5.بهبود لکه های پوستی پیش سرطانی به نام کراتوز اکتینیک
6.درمان پوست خشن، پوسته پوسته شدن و کدورت رنگ پوست
7.لکه های تیره (ملاسما) ناشی از بارداری و یا مصرف قرص های ضد بارداری(OCP)
مراقبت های بعد از لایه برداری یا پیلینگ
صورت خود را با آب خنک بشویید. آب گرم یا داغ می تواند منجر به تحریک پوست پس از لایه برداری شود.
پوست خود را مرطوب و هیدراته نگه دارید. از آنجایی که لایه برداری می تواند به طور موقت سد محافظ پوست شما را به خطر بیندازد، مهم است که این سد را با یک مرطوب کننده متوسط تا قوی تقویت کنید. همچنین، برای جلوگیری از کم آبی بدن، آب بیشتری بنوشید چرا که می تواند پوست شما را سفت کند.
برای حصول نتیجه بهتر از کرم های ضد آفتاب دارای SPF 30 و یا بالاتر استفاده کنید. پوست شما بعد از لایه برداری نازک می شود، بنابراین از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید خودداری کنید زیرا می تواند منجر به علائم پیری پوست شود. اگر مجبور هستید در معرض خورشید باشید، از ضد آفتاب های فیزیکی وسیع الطیف استفاده کنید.
از تمرینات شدید، سونای خشک و بخار خودداری کنید. زیرا افزایش گردش خون در صورت می تواند باعث تشدید گرم شدن، سوزن سوزن شدن، خارش، قرمزی یا سایر عوارض ناخوشایند روی پوست تازه کنده شده شود. در روزی که از لایه بردار استفاده می کنید از انجام چنین فعالیت هایی صرف نظر کنید.
بیش از حد لایه برداری انجام ندهید. لایه برداری بیش از حد می تواند منجر به التهاب، قرمزی یا حساسیت بیشتر شود بنابر این نیازی به استفاده از لایه بردار جداگانه (مانند اسکراب، برس یا پاک کننده های لایه بردار) در عرض 3 تا 4 روز پس از انجام لایه برداری یا پیلینگ ندارید.
در نهایت بهتر است قبل از انجام هرگونه لایه برداری با دکتر داروساز مشورت کنید تا به نتایج دلخواه خود برسید.